امیر علی حاجی زاده

امیرعلی حاجی‌زاده به عنوان فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران در شلیک به هواپیمای بوئینگ مسافربری  پرواز 752 خطوط هوایی اوکراین که منجر به قتل همه 176 سرنشین آن شد، مسئول است. او همچنین در پنهان‌کاری و جلوگیری از انتشار حقایق این فاجعه و ممانعت از تحقیقات مستقل و مجازات عاملان مسئولیت دارد.

در 18 دی ماه 1398، هواپیمای اوکراینی با شماره پرواز پی‌اس 752، با شلیک دو موشک پدافند از سامانه موشکی سپاه پاسداران در نزدیکی تهران سرنگون شد و همه 176 مسافر و خدمه این هواپیما کشته شدند. اکثر سرنشینان این هواپیما ایرانی و خدمه و برخی از مسافران آن از شهروندان کانادا، اوکراین، بریتانیا و افغانستان بودند. ایران بلافاصله علت سقوط را نقص فنی اعلام کرد و فرضیه کارشناسان مبنی بر برخورد موشک به این هواپیما را انکار کرد. 19 دی 1398، امیرعلی حاجی زاده در نشست خبری خود درباره حمله موشکی به پایگاههای نظامی آمریکا، علیرغم آگاهی از ساقط شدن پرواز 752 توسط سامانه موشکی سپاه، هیچ اشاره ای به این واقعیت و نقش نیروی تحت امر خود در ساقط کردن هواپیمای اوکراینی نکرد.

 مقامات جمهوری اسلامی تا سه روز پس از این واقعه، اصابت موشک به هواپیمای اوکراینی از سوی نیروهای نظامی را تکذیب می‌کردند. برای مثال، ابوالفضل شکارچی، سخنگوی نیروهای مسلح ایران، با «دروغ محض» خواندن این ادعا تأکید کرد «این موضوع توسط خط نفاق به نفع آمریکایی‌ها دنبال می‌شود و توطئه‌ای دیگر در حوزهٔ جنگ روانی» است.

در نهایت، هنگامی که شماری از رهبران جهان از جمله نخست وزیر کانادا و وزیر خارجه آمریکا از احتمال ساقط شدن این هواپیما بر اثر شلیک پدافند سخن گفتند، در 21 دی ماه 1398، حاجی زاده در یک نشست خبری پذیرفت که هواپیمای اوکراینی با شلیک موشک‌، توسط نیروهای تحت امرش سرنگون شده است. اما او در ادامه همین نشست ادعا کرد که مسئولین هواپیمایی از این واقعه اطلاعی نداشته اند. این درحالیست که فایل صوتی مکالمات یک پرواز دیگر که بعدتر توسط رسانه های اوکراین منتشر شد، نشان می دهد مسئولین از همان لحظه اول از واقعه مطلع بوده اند. حاجی زاده همچنین در سخنان خود مسئولیت اصلی این فاجعه را متوجه آمریکا دانست و گفت:« اینها هزینه شیطنت‌ها و التهابات آمریکا در منطقه است». به رغم آشکار شدن نقش حاجی زاده و نیروی هوافضا و پرسنل تحت امر او در ساقط کردن پرواز 752، حاجی زاده همچنان بر سر مسئولیت خود باقی مانده است.

در پی تایید شلیک سپاه به هواپیمای اوکراینی، روز 22 دی 1398 تجمعاتی در اعتراض به سرنگون کردن هواپیمای اوکراینی توسط سپاه پاسداران، برگزار شد. در پی یک تجمع اعتراضی در شهر آمل در مقابل ساختمان مرکزی سپاه پاسداران 14 نفر از آنها دستگیر شدند. دادگاه انقلاب شهر آمل پنج نفر از آنها را در مجموع به 30 ماه زندان محکوم کرد. در مجموع دست کم 13 نفر در ایران به خاطر این اعتراضات به زندان محکوم شدند.

سپاه پاسداران همچنین به شکلی نظام مند به تهدید و احضار و شکنجه جسمی و روحی خانواده قربانیان پرداخته است با این هدف که این خانواده ها را از گفتگو با رسانه ها و پیگیری دادخواهی منصرف کند. در آخرین موج از فشارها بر خانواده ها، منابع نزدیک به خانواده قربانیان به رسانه ها گفتند اعضای سپاه پاسداران با "برخی اعضای این خانواده ها در بازجویی های مکرر در خانه های امن سپاه با تهدید مرگ روبرو شده اند. بازجو به آنها گفته اگر همکاری نکنید شما را هم مثل آنها به آن دنیا می فرستیم". خانواده های قربانیان همچنین از سوی اعضای سپاه به "تزریق آمپول"، "کشتن و رهاسازی در حاشیه شهر"، "آزار جنسی همسر/دختر خانواده ها"، و تهدید به اخراج از محل کار بخشی از شیوه های اعمال فشار سپاه پاسداران بر خانواده های قربانیان بوده است.

جزئیات عملیات سپاه در عین الاسد، تابناک، 19 دی 1398

https://tabnakjavan.com/fa/news/12775/%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%D8%A7%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%AF-%D8%A7%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D9%88%D8%AF

ـ لینک پشتیبان

انتشار فایل صوتی جدید؛ رئیس جمهور اوکراین: مقامات ایران از شلیک موشک خبر داشتند، رادیو فردا، 14 بهمن 1398

https://www.radiofarda.com/a/iran-civil-aviation-organization-official-says-leak-of-audio-file-from-ukraine/30414040.html

ـ لینک پشتیبان

کارشناسان هوانوردی: علت سقوط هواپیمای اوکراینی می‌تواند موشک باشد، ایندیپندنت فارسی، 19 دی 1398

https://www.independentpersian.com/node/36316/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D8%AA-%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7-%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF-%D9%85%D9%88%D8%B4%DA%A9-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF

ـ لینک پشتیبان

Trudeau says evidence indicates Iranian missile brought down Ukrainian flight, CBC, 10 Jan 2020

https://www.cbc.ca/news/politics/champagne-iran-plane-crash-1.5420398

ـ لینک پشتیبان

US believes Iran 'likely' shot down Ukrainian airliner: Pompeo, ABC News, 10 Jan 2020

https://abcnews.go.com/International/highly-iran-shot-ukrainian-airliner-us-official-confirms/story?id=68173173

  ـ لینک پشتیبان

شکارچی: انتقام ما تنها به یک سیلی محدود نمی‌شود، فارس نیوز، 18 دی 1398

https://www.farsnews.ir/news/13981018001074/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%A7-%D8%AA%D9%86%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%DB%8C%DA%A9-%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF-%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE%D8%B4

  ـ لینک پشتیبان

ایران: هواپیمای اوکراینی در پی خطای انسانی هدف قرار گرفته است، بی بی سی فارسی، 21 دی 1398

https://www.bbc.com/persian/iran-51073829

  ـ لینک پشتیبان

تجمع‌های اعتراضی در چند شهر ایران؛ شلیک تیر هوایی و گاز اشک‌آور در تهران، رادیو فردا، 21 دی 1398

https://www.radiofarda.com/a/30371917.html

ـ لینک پشتیبان

[ویدئو] تظاهرات علیه خامنه‌ای در ایران پس از فاجعه‌آفرینی مرگبار سپاه پاسداران، رادیو فرانسه،  21 دی 1398

https://www.rfi.fr/fa/%d9%88%db%8c%d8%af%d8%a6%d9%88-%d8%aa%d8%b8%d8%a7%d9%87%d8%b1%d8%a7%d8%aa-%d8%b9%d9%84%db%8c%d9%87-%d8%ae%d8%a7%d9%85%d9%86%d9%87%e2%80%8c%d8%a7%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%be%d8%b3-%d8%a7%d8%b2-%d9%81%d8%a7%d8%ac%d8%b9%d9%87%e2%80%8c%d8%a2%d9%81%d8%b1%db%8c%d9%86%db%8c-%d9%85%d8%b1%da%af%d8%a8%d8%a7%d8%b1-%d8%b3%d9%be%d8%a7%d9%87-%d9%be%d8%a7%d8%b3%d8%af%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d9%86-20200111/%d8%b3%db%8c%d8%a7%d8%b3%d8%aa

ـ لینک پشتیبان

صدور حکم ۳۰ ماه زندان برای معترضان به سرنگونی هواپیما به دست سپاه، رادیو فردا، 5 اردیبهشت 1399

https://www.radiofarda.com/a/30574508.html

ـ لینک پشتیبان

اعتراض دیدبان حقوق بشر به صدور حکم زندان برای معترضان به ساقط کردن هواپیمای اوکراینی در ایران، بی بی سی فارسی، 20 اردیبهشت 1399

https://www.bbc.com/persian/iran-52592501

ـ لینک پشتیبان

اختصاصی: سپاه پاسداران خانواده کشته‌شدگان پرواز اوکراین را شکنجه و تهدید به تجاوز و قتل کرده است، ایران اینترنشنال، 7 آبان 1399

https://iranintl.com/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%B5%DB%8C-%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2-%D9%88-%D9%82%D8%AA%D9%84-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87

ـ لینک پشتیبان